INNOWACJA PEDAGOGICZNA

Program profilaktyki logopedycznej dla dzieci czteroletnich

Gimnastyka buzi i języka dla smyka

Autor: logopeda mgr Małgorzata Kaszuba-Lipińska

Rodzaj innowacji: programowo-metodyczna

Mały człowiek ma trudne zadanie do wykonania – opanowanie mowy.

D.E. Wiliams

Założenia:

W związku z obserwowanym wzrostem liczby dzieci z problemami logopedycznym wynikających z badań przesiewowych mowy powstał pomysł stworzenia dla naszej placówki programu profilaktyki logopedycznej.

W swoich założeniach miał on na celu korygowanie istniejących zaburzeń artykulacyjnych, wspieranie prowadzonej terapii logopedycznej oraz zapobieganie występowaniu problemów logopedycznych u dzieci takich jak m.in.: dysfunkcje połykania, wady zgryzu czy nieprawidłowy tor oddychania.

Prowadzona innowacja programowo-metodyczna realizowana była w Przedszkolu Miejskim nr 10 w Ostrołęce w roku szkolnym 2015/2016.

Cele:

Stymulowanie rozwoju językowego dzieci w edukacji przedszkolnej oraz zapobieganie powstawaniu zaburzeń mowy poprzez:

• wspomaganie rozwoju mowy dzieci
• wykształcenie umiejętności prawidłowego sposobu połykania
• nauka prawidłowego toru oddychania
• usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych
• rozwijanie i uwrażliwianie percepcji słuchowej
• wzbogacanie słownictwa czynnego i biernego
• świadoma współpraca rodziców nad rozwojem mowy swoich dzieci

OPIS ZASAD PROJEKTU INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ

1. Sposoby i warunki realizacji:

• Przeprowadzenie diagnozy logopedycznej dzieci uczestniczących w programie, wywiadów z rodzicami oraz obserwacji dzieci.
• Rozmowa z nauczycielami prowadzącymi grupę
• Realizacja programu zakłada wykorzystanie następujących metod logopedycznych:
• ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne
• ćwiczenia oddechowe
• ćwiczenia słuchu fonematycznego

Innowacja będzie realizowana również w oparciu o następujące elementy metod:

• metoda Weroniki Sherbourne
• metoda Dobrego Startu
• metoda Bronisława Rocławskiego
• metoda Pedagogiki Zabawy
• metoda Domana
• metoda Knilla
• metoda Kinezjologii Edukacyjnej

• Zajęcia przeznaczone były dla czterolatków i odbywały się raz w tygodniu przez 30 -40 minut. W okresie od października 2015 roku do marca 2016 roku.
• Treści logopedyczne włączane były w różnorodne działania dzieci podczas całodziennego pobytu w przedszkolu.
• Do działań przedszkola włączeni zostali rodzice poprzez szeroką pedagogizację w tym kierunku: spotkania z rodzicami na temat rozwoju mowy i profilaktyki zaburzeń artykulacyjnych, ulotki informacyjne, ćwiczenia logopedyczne do zabawy w domu.

1. Oczekiwane efekty.
2. Rozbudzenie u dziecka zainteresowania ćwiczeniami logopedycznymi.
3. Poprawa wymowy.
4. Usprawnienie pracy narządów mowy.
5. Nabycie umiejętności stosowania ćwiczeń artykulacyjnych, fonacyjnych
   i oddechowych.
6. Usprawnienie słuchu fonemowego.
7. Wzrost świadomości rodziców na temat wad wymowy i rozwoju języka.

III. Monitorowanie i ewaluacja realizacji projektu innowacyjnego.

1. Cyklicznie prowadzona obserwacja umiejętności językowych dzieci.
2. Obserwacji dzieci podczas zajęć-początkowa i końcowa diagnozie (arkusz badania mowy).
3. Systematycznie rozmowach z nauczycielami prowadzącymi grup na temat rozwoju mowy i stosowania innowacyjnych metod.
4. Ankietę skierowaną do rodziców dzieci.

EWALUACJA PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNE

Ewaluacja programu dokonywana była sukcesywnie w toku jego realizacji. Ocena skuteczności programu opierała się na obserwacji dzieci podczas zajęć-początkowej i końcowej diagnozie, rozmów z nauczycielami prowadzącymi grupy, a także poprzez ankietę skierowaną do rodziców.

Wywiad przeprowadzony z dziećmi potwierdził, że zdecydowana większość z nich lubi grupowe zajęcia logopedyczne bo: uczę się dobrze mówić; każdy ma swoje lusterko, są fajne gry i zabawy, które pani wymyśla; są zagadki; jest wesoło; lubię robić różne rzeczy językiem; naśladowałem różne dźwięki; dzięki temu nauczyłem się „r”; nauczyliśmy sie nowych zabaw, nagradzani byśmy naklejkami i balonami, pani logopeda jest fajna; dużo uczyliśmy się mówić; fajnie się bawię; tańczyliśmy przy muzyce.

Na podstawie obserwacji wraz z nauczycielkami grupy stwierdziłyśmy, że program przyczynił się do usprawnienia aparatu mowy, a także rozbudził u dzieci zainteresowanie ćwiczeniami logopedyczni. Zdecydowana większość dzieci wyraziła pozytywny stosunek do przeprowadzanych przez logopedę grupowych zajęć profilaktyki logopedycznej. Dzieci lubią zajęcia, ponieważ dzieje się na nich coś ciekawego. Świadczy to o dużej atrakcyjności programu. W swoich wypowiedziach dzieci zwracały uwagę na różnorodność zabaw proponowanych przez logopedę. Największą sympatią dzieci cieszą się zajęcia polegające na słuchaniu i odgadywaniu, następnie zabawy buzi i języka oraz zabawy oddechowe. Tym samym program okazał się ciekawym sposobem na naukę, a także  spędzenie czasu w przedszkolu.

Według rodziców należy kontynuować realizacje programu profilaktyki logopedycznej w oddziale przedszkolnym. Taką odpowiedź wskazało 100% respondentów.

Nauczyciele zwracali uwagę na znaczenie programu w motywowaniu dzieci do poprawnego wypowiadania się. Ponadto podkreślali korzyści wynikające z możliwości obserwacji zajęć logopedycznych. Przyczyniło się to do zacieśnienia współpracy z logopedą
i miało wpływ na wzbogacenie warsztatu pracy nauczycieli (nowe formy i metody prowadzenia zajęć dydaktycznych z dziećmi).

Wnioski

• W wyniku pogromu nastąpiło rozbudzenie u dzieci zainteresowań ćwiczeniami logopedycznymi.
• Ze względu na korzyści wynikające z realizacji programu wskazane jest dalsze prowadzenie grupowych zajęć logopedycznych.
• Kontynuacja współpracy z rodzicami (ulotki informacyjne, zestawy ćwiczeń logopedycznych, indywidualne porady logopedyczne, kierowanie na konsultacje do ortodonty, laryngologa, stomatologa) w celu uzyskania poprawnej wymowy ich dzieci.
• Wskazane jest dopasowanie czasu trwania zajęć do możliwości i stopnia zainteresowania dzieci.