INNOWACJA PEDAGOGICZNA
Program profilaktyki logopedycznej dla dzieci czteroletnich
Gimnastyka buzi i języka dla smyka
Autor: logopeda mgr Małgorzata Kaszuba-Lipińska
Rodzaj innowacji: programowo-metodyczna
Mały człowiek ma trudne zadanie do wykonania – opanowanie mowy.
D.E. Wiliams
Założenia:
W związku z obserwowanym wzrostem liczby dzieci z problemami logopedycznym wynikających z badań przesiewowych mowy powstał pomysł stworzenia dla naszej placówki programu profilaktyki logopedycznej.
W swoich założeniach miał on na celu korygowanie istniejących zaburzeń artykulacyjnych, wspieranie prowadzonej terapii logopedycznej oraz zapobieganie występowaniu problemów logopedycznych u dzieci takich jak m.in.: dysfunkcje połykania, wady zgryzu czy nieprawidłowy tor oddychania.
Prowadzona innowacja programowo-metodyczna realizowana była w Przedszkolu Miejskim nr 10 w Ostrołęce w roku szkolnym 2015/2016.
Cele:
Stymulowanie rozwoju językowego dzieci w edukacji przedszkolnej oraz zapobieganie powstawaniu zaburzeń mowy poprzez:
- wspomaganie rozwoju mowy dzieci
- wykształcenie umiejętności prawidłowego sposobu połykania
- nauka prawidłowego toru oddychania
- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych
- rozwijanie i uwrażliwianie percepcji słuchowej
- wzbogacanie słownictwa czynnego i biernego
- świadoma współpraca rodziców nad rozwojem mowy swoich dzieci
OPIS ZASAD PROJEKTU INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ
- Sposoby i warunki realizacji:
- Przeprowadzenie diagnozy logopedycznej dzieci uczestniczących w programie, wywiadów z rodzicami oraz obserwacji dzieci.
- Rozmowa z nauczycielami prowadzącymi grupę
- Realizacja programu zakłada wykorzystanie następujących metod logopedycznych:
- ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne
- ćwiczenia oddechowe
- ćwiczenia słuchu fonematycznego
Innowacja będzie realizowana również w oparciu o następujące elementy metod:
- metoda Weroniki Sherbourne
- metoda Dobrego Startu
- metoda Bronisława Rocławskiego
- metoda Pedagogiki Zabawy
- metoda Domana
- metoda Knilla
- metoda Kinezjologii Edukacyjnej
- Zajęcia przeznaczone były dla czterolatków i odbywały się raz w tygodniu przez 30 -40 minut. W okresie od października 2015 roku do marca 2016 roku.
- Treści logopedyczne włączane były w różnorodne działania dzieci podczas całodziennego pobytu w przedszkolu.
- Do działań przedszkola włączeni zostali rodzice poprzez szeroką pedagogizację w tym kierunku: spotkania z rodzicami na temat rozwoju mowy i profilaktyki zaburzeń artykulacyjnych, ulotki informacyjne, ćwiczenia logopedyczne do zabawy w domu.
- Oczekiwane efekty.
- Rozbudzenie u dziecka zainteresowania ćwiczeniami logopedycznymi.
- Poprawa wymowy.
- Usprawnienie pracy narządów mowy.
- Nabycie umiejętności stosowania ćwiczeń artykulacyjnych, fonacyjnych
i oddechowych. - Usprawnienie słuchu fonemowego.
- Wzrost świadomości rodziców na temat wad wymowy i rozwoju języka.
III. Monitorowanie i ewaluacja realizacji projektu innowacyjnego.
- Cyklicznie prowadzona obserwacja umiejętności językowych dzieci.
- Obserwacji dzieci podczas zajęć-początkowa i końcowa diagnozie (arkusz badania mowy).
- Systematycznie rozmowach z nauczycielami prowadzącymi grup na temat rozwoju mowy i stosowania innowacyjnych metod.
- Ankietę skierowaną do rodziców dzieci.
EWALUACJA PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNE
Ewaluacja programu dokonywana była sukcesywnie w toku jego realizacji. Ocena skuteczności programu opierała się na obserwacji dzieci podczas zajęć-początkowej i końcowej diagnozie, rozmów z nauczycielami prowadzącymi grupy, a także poprzez ankietę skierowaną do rodziców.
Wywiad przeprowadzony z dziećmi potwierdził, że zdecydowana większość z nich lubi grupowe zajęcia logopedyczne bo: uczę się dobrze mówić; każdy ma swoje lusterko, są fajne gry i zabawy, które pani wymyśla; są zagadki; jest wesoło; lubię robić różne rzeczy językiem; naśladowałem różne dźwięki; dzięki temu nauczyłem się „r”; nauczyliśmy sie nowych zabaw, nagradzani byśmy naklejkami i balonami, pani logopeda jest fajna; dużo uczyliśmy się mówić; fajnie się bawię; tańczyliśmy przy muzyce.
Na podstawie obserwacji wraz z nauczycielkami grupy stwierdziłyśmy, że program przyczynił się do usprawnienia aparatu mowy, a także rozbudził u dzieci zainteresowanie ćwiczeniami logopedyczni. Zdecydowana większość dzieci wyraziła pozytywny stosunek do przeprowadzanych przez logopedę grupowych zajęć profilaktyki logopedycznej. Dzieci lubią zajęcia, ponieważ dzieje się na nich coś ciekawego. Świadczy to o dużej atrakcyjności programu. W swoich wypowiedziach dzieci zwracały uwagę na różnorodność zabaw proponowanych przez logopedę. Największą sympatią dzieci cieszą się zajęcia polegające na słuchaniu i odgadywaniu, następnie zabawy buzi i języka oraz zabawy oddechowe. Tym samym program okazał się ciekawym sposobem na naukę, a także spędzenie czasu w przedszkolu.
Według rodziców należy kontynuować realizacje programu profilaktyki logopedycznej w oddziale przedszkolnym. Taką odpowiedź wskazało 100% respondentów.
Nauczyciele zwracali uwagę na znaczenie programu w motywowaniu dzieci do poprawnego wypowiadania się. Ponadto podkreślali korzyści wynikające z możliwości obserwacji zajęć logopedycznych. Przyczyniło się to do zacieśnienia współpracy z logopedą
i miało wpływ na wzbogacenie warsztatu pracy nauczycieli (nowe formy i metody prowadzenia zajęć dydaktycznych z dziećmi).
Wnioski
- W wyniku pogromu nastąpiło rozbudzenie u dzieci zainteresowań ćwiczeniami logopedycznymi.
- Ze względu na korzyści wynikające z realizacji programu wskazane jest dalsze prowadzenie grupowych zajęć logopedycznych.
- Kontynuacja współpracy z rodzicami (ulotki informacyjne, zestawy ćwiczeń logopedycznych, indywidualne porady logopedyczne, kierowanie na konsultacje do ortodonty, laryngologa, stomatologa) w celu uzyskania poprawnej wymowy ich dzieci.
- Wskazane jest dopasowanie czasu trwania zajęć do możliwości i stopnia zainteresowania dzieci.